Ook ziekte biedt ontwikkelingsmogelijkheden
De moderne geneeskunde kan veel. We hebben een overvloed aan geneesmiddelen tot onze beschikking en artsen kunnen heel exacte diagnoses stellen. De betekenis van ziekte voor het individu dreigt echter hoogstens een bijverschijnsel te worden of zelfs geheel uit het zicht te verdwijnen. En het sterven beleven we vooral als iets negatiefs. Het kan anders.
Tekst: Hans van Delden
De dood van een mens hoort bij het leven, zoals alles in de natuur sterft en uitloopt. Maar wij als mensen vinden het lastig om ons te verhouden tot de ziekte of het sterven. We vatten gezondheidszorg tegenwoordig op al een 'strijd tegen ziekte'.
Je kunt er ook anders naar kijken. Met een ziekte leren leven biedt nieuwe perspectieven op jezelf en de wereld om je heen. Doodsprocessen maken nieuw leven mogelijk.
Ik wil mensen oproepen om bewust beslissingen te nemen rondom ziekte en sterven. Vraag je af waar jouw ontwikkelingsmogelijkheden liggen, waar wil je nog aan werken?
Ik ben blij met de ontwikkeling van 'shared decisionmaking' in de gezondheidszorg. Artsen leren beter te luisteren naar patiënten, tot voor kort stond vooral de techniek centraal. Maar laat hem ook de zingevingsvraag stellen aan de patiënt. Dus niet: 'Hoe maken we er een eind aan?', maar 'wat maakt voor jou het leven nog waard?'
Sterven is een geleidelijk proces waarin je wezensdelen worden losgelaten. Ook in dat geleidelijke proces zijn dingen te beleven en te ontwikkelen.
Hans van Delden is hoogleraar medische ethiek aan de Universiteit Utrecht. Hij is auteur van een groot aantal publicaties, onder andere over beslissingen rond het levenseinde en medische zorg aan ouderen.
Lees ook
- Als de dood voor sterven Artikel van Marianne de Nooij, priester Christengemeenschap
- Durven we het sterven nog te beleven? Interview met Zoltán Schermann, consultatief antroposofisch arts in Leeuwarden